Candomble en Acaraje

De eerste regendruppels voor mij in Brazilie tot nu toe... Mooi weer dus aan een mooie kust!

Paraty heeft heel veel baaien met ontelbaar veel stranden, de meeste alleen per boot bereikbaar. Helder water, zandstranden die bijna wit zijn en een lekkere temperatuur; als afsluiting van de reis kan het bijna niet beter!

In Paraty is er een mooi historisch centrum, dat een tijdje verwaarloosd is, maar waar de laatste jaren weer veel aandacht aan wordt gegeven. Oppassen met lopen want de straten zijn geplaveid met grote hompen rots. Je loopt dus meer naar beneden te kijken dan om je heen, om te voorkomen dat je door je enkels gaat... Erg sfeervol stadje dat zeker.

Twee keer met een boot weggeweest om de eilandjes en baaien in de omgeving te bekijken. Heldere luchten en schoon water op zwemtemperatuur... Visje erbij en koude klets, wie doet je wat?

Ook twee keer de bus genomen naar Trindade. De eerste keer geeft de bus het na 50 meter al op: aandrijfas zo te horen (klinkt technisch he?), maar we staan precies voor wat reservebussen dus in vijf minuten kunnen we verder. Na een half uurtje geeft de chauffeur aan dat ik er uit moet: Praia Brava. Hij toetert nog even:´Die kant op´, hij wijst met zijn duim naar achteren. Het groen in dus. Over een smal, steil paadje op je teenslippers... Na een kwartier kom ik wat surfers tegen met kampeerspullen. Hmmm, een surfstrand dus. Waarschijnlijk heel mooi, heel verlaten met heel wild water, voor zwemmen ongeschikt. Inderdaad, een prachtbaai. Maar hoge, heel hoge golven. Terug door het struweel dus, naar Trindade zelf. Reggaemuziek en een heel ontspannen sfeer. De strandstoelen en parasollen heb je voor het uitkiezen en je wordt bediend vanuit je luie stoel. Alleen bladzijden omslaan doe je zelf... Spannende dagen dus!

Na nog wat van deze enerverende dagen heb ik de bus naar Rio genomen. In vier uur ben ik er. Een luxe hotel dit keer, met sauna en zwembad. Zondagochtend vroeg naar een Gregoriaanse mis geweest. Het kaartje in de gids klopte niet, dus de weg gevraagd in de stille straten. Een onderwijzeres helpt me verder. ´Pas op hoor, ´t kan gevaarlijk zijn hier...´. Heb voor het eerst een kopie van m´n paspoort bij me, weinig geld, geen plastic en geen horloge om.

Daarna een stukje gevaren naar het voormalig paleis (Ilha Fiscal) met nogal een Disneyachtige uitstraling. Rijkdom en smaak lijken ook hier niet vaak samen te gaan.

Daarna beland in het animatie filmfestival. Kinderen zijn aan het tekenen en kleien en daar worden per computer weer een filmpje van gemaakt. Iedereen is enthousiast bezig. Het grote theater waar om vijf uur een orkest zou spelen is helaas gesloten wegens verbouwing. Maar toch, hoop gedaan en gezien.

Toen nog omhoog geweest: de heuvel op met het beeld van Christus en later wat heuvels aan het water met een kabelbaan. Veel smog maakt het zicht troebel. Bij heldere omstandigheden zal het ongetwijfeld prachtig zijn...

Na Copacabana en Ipanema (soort boulevard van Scheveningen...) neem ik een retourtje Salvador. Dit ligt zo´n 1500 a 2000 km noordelijker en is beroemd door z´n Afrikaanse invloeden. Veel slavenhandel ging via Salvador, vandaar.

Na nog wat musea, een bezoekje aan Iberia en een koortsaanval verlaat ik Rio dus met een nachtvlucht, land om half twee ´s nachts bij Salvador, neem een taxi en kom bij een hotel dat ik per mail van mijn komst had ingelicht. Hier weten ze van nix. En ze zitten vol... Is er dan iets anders hier in de buurt? Ik pak mijn rugzak op, en dan blijkt er ineens wel plek te zijn. Rare jongens, die Brazilianen...

De volgende ochtend naar Pelourinho, het oude centrum. Veel getrommel, zelfs van djembe´s en een erg Afrikaanse sfeer. Glooiende hobbelstraatjes, oude huizen en veel leven op straat. ´s Avonds naar een candomble-ritueel geweest.

Candomble. We worden naar een buitenwijk gereden, om me heen worden allerlei talen gesproken. In een vrijstaand huis komen we in een wat kale rechthoekige ruimte. Zelf een stoel meenemen, vrouwen zitten apart van de mannen. In een hoek staan drie trommels. In een andere hoek is er een soort hut van bladeren opgebouwd met daarin wat offerandes (vooral flessen bier, Brahma). Daarnaast staat een soort houten troon. Een kale militair heft het gezang aan, terwijl hij zijn mobieltje checkt. De respons is even enthousiast... Zo´n vijf vrouwen dansen in een kring, ze schuiven wat rond op het ritme van de trommels. Alles lijkt geimproviseerd, los, weinig samenhangend. Geen herkenbare begin- of eindbreaks. Dan wordt er met een wierookvat gezwaaid. Een vrouw blaast een soort poeder in alle hoeken van de ruimte. Daarna wordt er een hele berg bladeren over de vloer uitgespreid.

Het zingen en dansen gaat intussen gewoon door. Af en toe wordt er geknield met het voorhoofd op de vloer, er wordt omhelsd en na een tijdje zijn er de eerste trancegevallen of extasepatienten. Kettingen worden afgedaan door behulpzame geloofsgenoten, oorbellen uit: alles waaraan je je kunt verwonden wordt verwijderd. Tempo en intensiteit van de muziek gaan omhoog. Als er een stuk of drie dansers in tongen gaan spreken en dreigen om te vallen, worden ze naar een aangrenzande ruimte geleid. De muziek stopt en we kunnen weer even zitten.

De engelssprekende man naast me weet het nog niet helemaal. Hij vindt het - net als ik - interessant, maar omdat het moeilijk te doorgronden is wat er nu eigenlijk gebeurt, is het moeilijk om er iets zinnigs over te zeggen. Het is in ieder geval ANDERS!

Het tweede gedeelte is veel gedrevener. De vrouwen komen op in een soort cowboykleding, met een sigaar in de mond en een fles Brahma in de hand. De mannen dragen Afrikaanse kleren. De percussionisten wisselen regelmatig en er zitten nu wat snelle jongen achter. Juist, zo hoort dat... Er wordt nu veel eer betoond, omhelsd, gegromd en geschreeuwd en rondgetold en natuurlijk getrommeld, gezongen en gedanst. De meesten lijken al aardig in trance, extase en in staat van beginnende dronkenschap... Rond twaalf uur verlaten we het pand door de zijdeur, het candombleen zal doorgaan tot de vroege ochtend. ´En morgen weer gezond op´

Heee, dit stukje wordt wat lang.

Om kort te gaan. Vanuit Salvador een speedboot genomen naar Morro de Sao Paulo, een eiland 30 mijl verderop. Ruw water en een radbrakende tocht. Meer dan de helft is binnen een uur zo ziek als wat en zit buiten in natte shirtjes of lekkende jasjes klappertandend de vissen te voeren. Na deze zoutwaterpijniging is het genieten op het eiland. Later nog doorgevaren naar Boipeba, voor het helderste water en mooiste strand. Maar dat voert allemaal te ver! Nu zit ik dus aan de andere kant van Salvador, de noordkant, in Itapua, want vanavond vlieg ik terug naar Rio en het vliegveld zit hier vrij dichtbij.

Strax op zoek naar een hapje dat typisch is voor Bahia: Acaraje. Wat het is weet ik niet, maar de beste van de wereld is hier om de hoek verkrijgbaar, Acaraje da Cira. Zij schijnt de beste te maken. Gisteravond stond er een enorme rij voor haar stalletje, dus ik ben benieuwd...

Excuus voor het lange stuk, het zal niet meer voorkomen...

Groeten,

Theo

Jan , ik heb een biertje genomen op jouw kosten! Bedankt, obrigado! Mochten de reiskriebels aanhouden: Brazilie kan je er van af helpen... Die hittegolf is nu toch wel over?